Hiểu rõ các thuật ngữ dầu nhớt không chỉ giúp bạn chọn đúng loại dầu cho phương tiện hoặc máy móc, mà còn giúp tiết kiệm chi phí và kéo dài tuổi thọ động cơ. Từ xe máy, ô tô đến máy công nghiệp, việc hiểu về dầu nhớt là yếu tố nền tảng để bảo trì hiệu quả và tránh những sai lầm đáng tiếc.
Vì sao cần hiểu về thuật ngữ dầu nhớt?
- Giúp người dùng chọn đúng loại dầu nhớt phù hợp với loại động cơ.
- Tránh các rủi ro như: chọn sai độ nhớt, dùng sai loại dầu (xe xăng dùng dầu xe diesel…).
- Tối ưu hiệu suất, kéo dài tuổi thọ động cơ và tiết kiệm chi phí bảo trì.
Xem thêm: Thông số dầu nhớt là gì? Cách đọc nhanh và chính xác
10 thuật ngữ dầu nhớt phổ biến cần biết
SAE – Cấp độ nhớt theo tiêu chuẩn Hiệp hội Kỹ sư Ô tô
Đây là cách phân loại độ nhớt dựa trên khả năng hoạt động trong các mức nhiệt độ khác nhau. Ví dụ: SAE 10W-40 nghĩa là dầu phù hợp ở nhiệt độ lạnh (10W) và nhiệt độ cao (40). Người dùng ở khí hậu nóng như Việt Nam thường chọn 10W-40 hoặc 15W-40.
API – Cấp chất lượng do Viện Dầu khí Hoa Kỳ ban hành
API giúp người dùng nhận biết chất lượng dầu. Dầu API SN tốt hơn API SL hoặc SJ. Xe xăng chọn API SN/SP, còn xe diesel chọn API CI-4/CK-4 để đảm bảo hiệu suất.
JASO – Chuẩn dành riêng cho xe máy
JASO MA dành cho xe côn tay, JASO MB cho xe tay ga. Việc chọn sai chuẩn có thể làm trượt côn hoặc giảm hiệu quả vận hành.
Độ nhớt động học (cSt) – Đo độ đặc của dầu khi hoạt động
Chỉ số cSt giúp xác định dầu sẽ chảy nhanh hay chậm. Dầu có cSt cao hoạt động ổn định hơn ở nhiệt độ cao. Ví dụ: dầu nhớt 40 cSt sẽ đặc hơn và bảo vệ tốt hơn trong điều kiện tải nặng.
TBN – Tổng độ kiềm của dầu
TBN giúp trung hòa axit và bảo vệ động cơ khỏi ăn mòn. Động cơ diesel cần dầu có TBN cao hơn động cơ xăng để chống lại lượng muội than nhiều hơn.
Chỉ số bay hơi – Đo mức độ hao hụt dầu khi nóng
Dầu có chỉ số bay hơi thấp sẽ ít bị hao hụt hơn, phù hợp với xe chạy nhiều trong đô thị hoặc điều kiện nóng bức. Ví dụ, nếu bạn thường xuyên đi xa bằng xe tải, đây là yếu tố rất cần lưu ý.
Phụ gia dầu nhớt (Additives)
Đây là thành phần hỗ trợ: chống mài mòn, làm sạch, chống oxy hóa… Ví dụ: dầu có zinc (Zn) giúp bảo vệ động cơ tốt hơn, hoặc phụ gia chống tạo bọt giữ dầu ổn định khi hoạt động liên tục.
Chỉ số độ nhớt (Viscosity Index – VI)
VI cao nghĩa là dầu ổn định độ nhớt khi thay đổi nhiệt độ. Dầu có VI từ 120 trở lên thường phù hợp với khí hậu nhiệt đới. Ví dụ: nhớt tổng hợp thường có VI cao hơn nhớt khoáng.
Điểm chớp cháy (Flash Point)
Đây là mức nhiệt mà dầu bắt lửa. Dầu tốt thường có flash point trên 200°C, đảm bảo an toàn và hiệu suất cao. Flash point thấp có thể gây nguy hiểm khi động cơ nóng quá mức.
Độ ổn định oxy hóa
Dầu nhớt bị oxy hóa sẽ chuyển màu, giảm khả năng bôi trơn và sinh ra cặn. Dầu tốt sẽ giữ ổn định lâu hơn dù hoạt động liên tục. Đây là yếu tố quan trọng nếu xe bạn thường xuyên vận hành trong môi trường khắc nghiệt.
Một số thuật ngữ phụ khác đáng lưu ý
Chỉ số Noack (Volatility)
- Dùng để đo độ bay hơi ở nhiệt độ cao.
- Dầu có chỉ số Noack thấp thì ít bị hao hụt khi máy chạy nóng lâu.
CCS (Cold Cranking Simulator)
- Đo khả năng khởi động ở nhiệt độ thấp, cực kỳ quan trọng với xe ở vùng lạnh.
Kết luận
Việc hiểu các thuật ngữ dầu nhớt là điều cần thiết để bảo vệ động cơ xe và máy móc của bạn. Kiến thức về dầu nhớt không chỉ giúp bạn chọn lựa được sản phẩm dầu tốt mà còn giúp tối ưu hóa hiệu suất động cơ và kéo dài tuổi thọ thiết bị. Dù bạn là người mới bắt đầu hay đã có kinh nghiệm, việc nắm vững các thuật ngữ dầu nhớt sẽ giúp bạn thực hiện bảo trì hiệu quả và tiết kiệm chi phí.
👉 Theo dõi Fanpage của DSP VINA để xem thêm nhiều thông tin mới nhất về dầu nhớt, thị trường dầu hay các chủ đề liên quan khác nhé! Nếu bạn đang có nhu cầu mua dầu nhớt, vui lòng liên hệ Hotline 0903708341.
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –
FAQ – Giải đáp thắc mắc thường gặp
1. Có cần hiểu hết các thuật ngữ dầu nhớt mới chọn được dầu phù hợp không?
Không cần biết tất cả, nhưng nắm được 4-5 chỉ số chính như SAE, API, JASO, TBN và độ nhớt động học sẽ giúp bạn chọn đúng dầu.
2. Dầu nhớt có thể dùng chung cho xe tay ga và xe số không?
Không. Nên chọn theo tiêu chuẩn JASO phù hợp: MA cho xe số, MB cho xe tay ga.
3. Tại sao phải quan tâm đến chỉ số VI (Viscosity Index)?
Vì VI cao giúp dầu ổn định khi thay đổi nhiệt độ. Xe/máy vận hành trong thời tiết nóng như Việt Nam cần chỉ số VI cao để bảo vệ tốt hơn.
4. Dầu tổng hợp và dầu bán tổng hợp có khác nhau về chỉ số không?
Có. Dầu tổng hợp thường có chỉ số VI cao hơn, ít bay hơi và chịu nhiệt tốt hơn.
5. Nên đọc thông số ở đâu khi mua dầu?
Thông số kỹ thuật thường được in rõ trên nhãn chai. Nếu không rõ, bạn có thể hỏi nhân viên bán hàng hoặc truy cập website hãng dầu để xem chi tiết.
